System HACCP jest odzwierciedleniem nowego podejścia do zagadnień kontroli jakości zdrowotnej żywności. Jest on specyficznie ukierunkowany na zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności.
Co to jest system HACCP pdf i na czym on polega?
Definicja podana w ustawie z dnia 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia określa system HACCP w następujący sposób:
HACCP jest systemowym postępowaniem mającym na celu zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności poprzez identyfikację i oszacowanie skali zagrożeń bezpieczeństwa żywności z punktu widzenia jej jakości zdrowotnej oraz ryzyka wystąpienia tych zagrożeń podczas przebiegu wszystkich etapów produkcji i dystrybucji żywności. Jest to również system mający na celu określenie metod ograniczania tych zagrożeń oraz ustalenie działań naprawczych.
Codex Alimentarius definiuje system HACCP jako taki system, który:
- identyfikuje
- ocenia
- kontroluje (opanowuje) zagrożenia istotne dla bezpieczeństwa żywności.
Najistotniejsze elementy systemu HACCP to:
- identyfikacja mogących pojawić się zagrożeń
- ocena ich istotności
- oszacowanie ryzyka (prawdopodobieństwa) ich wystąpienia
- określenie metod ich ograniczenia.
W systemie HACCP zapewnienie bezpieczeństwa i wysokiej jakości zdrowotnej żywności osiąga się poprzez podjęcie szczególnej kontroli w tych miejscach procesu produkcyjnego, które są najistotniejsze w aspekcie zagrożeń higienicznych i w których może nastąpić obniżenie tej jakości.
System polega na przeprowadzeniu analizy wszystkich zagrożeń, zarówno biologicznych (zwłaszcza mikrobiologicznych) jak i fizycznych i chemicznych, które mogą stać się przyczyną obniżenia jakości zdrowotnej produkowanej żywności oraz na wskazaniu, które punkty na danym etapie produkcji żywności są „krytyczne” dla bezpieczeństwa zdrowotnego produktu końcowego.
Punkty takie określane są jako krytyczne punkty kontroli. Powinny być one objęte stałym nadzorem. Potrzeba stosowania systemu HACCP pdf wynika m.in.:
- ze wzrostu znaczenia zagadnień związanych z bezpieczeństwem żywności
- ograniczania mało skutecznych i kosztownych tradycyjnych metod kontroli
- nacisków konsumentów
- konieczności dostosowania się do nowych regulacji prawnych, zgodnych z wymaganiami
Unii Europejskiej - ze względów ekonomicznych.
System HACCP:
- posiada charakter prewencyjny
- wspomaga system zarządzania
- jest logiczny i skuteczny
- pozwala na stałe śledzenie procesu produkcyjnego
- chroni interesy zarówno producenta jak i konsumenta.
Skąd wywodzi się system HACCP?
Koncepcja systemu HACCP zrodziła się na przełomie lat 60-70-tych w Stanach Zjednoczonych jako wynik połączonych wysiłków NASA (Państwowej Agencji ds. Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej) oraz laboratoriów wojskowych w celu wprowadzenia tzw. programów „zero–defects” przy produkcji żywności, a więc gwarantujących w sposób niezawodny i skuteczny jej całkowite bezpieczeństwo.
W 1975 roku system HACCP został oficjalnie zaaprobowany przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), zaś w 1980 roku, na tym samym forum przedstawiono jego ogólne zasady i definicje. W roku 1993 system został oficjalnie uznany jako istotne narzędzie w nadzorze nad produkcją żywności.
Z uwagi na narastające znaczenie problemów dotyczących bezpieczeństwa żywności, jak również naciski oddolne konsumentów, zarówno Unia Europejska jak i Kodeks Żywnościowy oraz Komitety Ekspertów FAO/WHO opublikowały ostatnio szereg ważnych dokumentów i stanowisk odnoszących się do tych zagadnień oraz wskazujących na konieczność wdrażania systemów zarządzania bezpieczeństwem zdrowotnym żywności, a przede wszystkim systemu HACCP.